III Powstanie Śląskie

20 marca 1921 r. odbył się plebiscyt na Śląsku. Niemcy uzyskały poparcie 707 393 osób, przede wszystkim mieszkańców miast, a także ponad 180 tys. ludzi przybyłych na Śląsk tylko w celu oddania głosu. Za Polską zagłosowało 479 365 osób (40,3 %). Na skutek stanowiska Włoch i Wielkiej Brytanii, Polska miała otrzymać zaledwie przygraniczne skrawki regionu. W efekcie tej decyzji Polacy przystąpili do kolejnego powstania. W nocy z 2 na 3 maja 1921 r. Korfanty ogłosił się jego dyktatorem. Celem powstania było opanowanie terenów, gdzie głosujący za Polską stanowili większość. Decyzją mocarstw, 5 lipca 1921 r. Niemcy zostali zmuszeni do rozejmu. Ostatecznie 12 października 1921 r. postanowiono o podziale regionu. Polsce przyznano około 1/3 obszaru plebiscytowego, na którym znajdowała się większość hut żelaza i cynku oraz kopalń. Objęcie przez Polskę przyznanego terytorium nastąpiło oficjalnie 20 czerwca 1922 r. Ziemie te, po połączeniu z częścią Śląska Cieszyńskiego, utworzyły autonomiczne województwo śląskie. Posiadało ono własny sejm, skarb, policję i szkolnictwo. Choć terytorialnie najmniejsze, było najludniejszym i najbogatszym województwem w II RP.

W nocy z 2 na 3 maja 1921 r. przeprowadzono akcję dywersyjną Mosty”, której celem było zerwanie linii ” komunikacyjnych łączących Górny Śląsk z resztą Niemiec. (Muzeum Czynu Powstańczego w Górze Świętej Anny)

Ten dziwny szmat ziemi zowie się Śląskiem i żył tak ogromną pełnią życia odrębnego, często zapomniany przez resztę Polski. Wobec tego zespolenie naszego życia jest największym cudem pośród wszystkich, które przeżywaliśmyw ostatnich latach, największym tryumfem spośród naszych tryumfów.

Józef Piłsudski
Samochód pancerny „Korfanty” został skonstruowany przez inż. Woźniaka i por. Oszka w ciągu trzech dni. Skierowano go do walki przeciw Niemcom w maju 1921 r. (Biblioteka Śląska)

Przynosząc [...] bogate
wiano i dając [...] podstawę
do [...] mocarstwowego
stanowiska.